نقد و بررسی تطبیقی شأن نزول آیه إفک با رویکرد ی تاریخی

author

Abstract:

مسئله «اِفک» به معنای بهتان و تهمت زدن است که از خود آیات گرفته شده و خداوند در سوره نور، به آن پرداخته است، این مقاله در نظر دارد تا با بررسی و نقد تطبیقی دلایل نظریه سه گانه، با نگاه به منابع تاریخی و تفسیری، به نظریه درست دست یابد. مفسرین اهل تسنن بر این باورند، آیه در شأن عائشه نازل شده است و برخی از مفسرین شیعه با آنان هم صدا شده اند. برخی دیگر از مفسران شیعه معتقدند: آیه در شأن ماریه قبطیه نازل شده است و برخی دیگر از مفسران شیعه نزول آیه را در شأن زنی پاکدامن می دانند. با نگاه به منابع تاریخی و بیان دلائل، ضمن قبول نظریه سوم، نشان خواهیم داد، آیه در شأن هیچ یک از این دو همسر پیامبر (ص) نازل نشده است، متأسفانه بسیاری از اظهار نظرها متأثر از تعصبات مذهبی و نگاه سیاسی می باشد. و حتی برخی به دنبال مصادره کردن آیه در راستای اغراض سیاسی خود بوده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی شأن نزول آیه انفاق (بقره، 274) نزد فریقین

آیات بسیاری درقرآن وجود دارند که شأن نزول آنها در تفاسیر روائی شیعه، اهل بیت(ع) یا امام علی(ع) دانسته شده‌است؛ اما در تفاسیر اهل سنت بر افراد دیگری از جمله خلفای راشدین انطباق داده شده است. آیۀ 274 بقره یکی از این آیات است. آیۀ مذکور در تفاسیر اهل سنت، بر اصحاب خیل، عثمان بن عفان، عبدالرحمن بن عوف و ابوبکر مصادیق انفاق کنندگان منطبق شده است. بررسی‌ها در این مقاله نشان می‌دهد، روایات مورد استناد...

full text

نقد و ارزیابی روایات شأن نزول سوره تحریم

در منابع روایی و تفسیری، دوازده روایت به‌عنوان شأن نزول سوره تحریم نقل شده است. این روایات به دلیل تنوع و تعارض درونی و بیرونی آنها، از پر‌چالش‌ترین روایات سبب نزول هستند. برای تشخیص روایات سبب نزول و تعیین صحت و سقم آن، باید سه مرحله را طی نمود که عبارت است از: ارزش‌گذاری روایات شأن نزول، ارزیابی محتوای روایات و ارزیابی سند آنها. با بررسی روشمند تمامی روایات شأن نزول سورۀ تحریم، متوجه می‌شویم ...

full text

تطابق تفسیرى اسباب نزول و آیه، روشى در جهت نقد اسباب نزول

 بررسى نقش علم اسباب نزول در تفسیر آیات وحى و بهره ورى از تفسیر آیه در جهت ارزیابى و نقد سبب نزول است. شکل روایتى اسباب نزول، کثرت اسباب نزول رسیده از طریق اهل سنّت، تأثیر پذیرى از اسرائیلیّات، تسامح و تساهل در برابر اسرائیلیّات و مسأله دار بودن راویان، اهمیّت نقد اسباب نزول و شناخت ملاکهاى آن را دو چندان مى‌سازد. از سوى دیگر، افزون بر ضعف‌هاى سندى، روایات اسباب نزول به لحاظ دلالت و محتوا با ضعفهاى...

full text

نقد و ارزیابی روایات شأن نزول سوره تحریم

در منابع روایی و تفسیری، دوازده روایت به عنوان شأن نزول سوره تحریم نقل شده است. این روایات به دلیل تنوع و تعارض درونی و بیرونی آنها، از پر چالش ترین روایات سبب نزول هستند. برای تشخیص روایات سبب نزول و تعیین صحت و سقم آن، باید سه مرحله را طی نمود که عبارت است از: ارزش گذاری روایات شأن نزول، ارزیابی محتوای روایات و ارزیابی سند آنها. با بررسی روشمند تمامی روایات شأن نزول سورۀ تحریم، متوجه می شویم ...

full text

شأن نزول سوره انسان در روایات فریقین

سوره انسان یا دهر، سوره 76 قرآن کریم به لحاظ ترتیب در مصحف شریف، بر محوریت انسان، اخلاص، ایثار و عاقبت کارش در قیامت نازل گردیده است. از جمله آیات این سوره، معرفی «ابرار» است که طبق صحیح‌ترین روایات موجود در فریقین، در شأن حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) ـ به دلیل وفای به نذر خویش در گرفتن سه روز روزه و ایثار افطار خویش در همان سه روز به مسکین و یتیم و اسیر ـ نازل گردیده است. اما برخی یا م...

full text

بررسی روش‌شناختی تفسیر آیه 106 یوسف با رویکرد تطبیقی

آیه 106 یوسف از آیات حوزه کلامی ایمان و شرک، ظرفیت بالایی در بررسی‌های روشمند تفسیر تطبیقی دارد. ویژگی محتوایی این آیه جمع میان ایمان و شرک در باره اکثر مردمی است که مورد نظر آیه‌اند. بر اساس دیدگاهی که ایمان را به حقیقتی بسیط و یا مجموعه‌ به هم پیوسته‌ای از ارکان ایمانی تعریف می‌کند که با اخلال در هر رکنی، اصل ایمان مخدوش می‌شود، جمع میان ایمان و شرک معنا نداشته و ظاهر این آیه با تأویل و توجیه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 9

pages  180- 200

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023